Agany

Agany/Agɛny ayee lonycïtariik. Aa tɔ ne apirika, Acia, ku oceania, ku aaye yök ne Amirika ke tëŋ mɛcthok. Agɛny aaye röt loi temët cakathɛr ne Yirupe. Tëcit thiërbët mɛcthok aaye det ke agɛny. Agany wen rɛr ne paguöt Thudan aa cɔl agɛny nail wele agɛny wïïr.

Agɛny anɔŋ yëëth bër, ku kök ril, diir, yäl. Dït agany aaye cit 20cm-3cm ne mɛcthok kok nemet yik jɔkudiɛn. Agany aaye rër ne tiopnhom, ku kök anyic ke rër ne wëric. Agɛny kök aaye cuet ne riiŋ , toŋ ku luonycïtariik, diɛt, käm, ku jɔl la ländhiethëmïth. Agɛny kök aaye cɛm dɛutiim ku liim.

Ne mɛcthok ë agɛny kök aaye kuen ne V. albigularis ku yɔɔp muɔɔk ë acom/guak ye nyoth keek alë bi ciitkekuen pëkic lɔ dhetem. Agɛny da nail aɔg lɛn cin ke yuic ne rööm/mɛtcin anɛ tɔ yök ne yuc/göör keek lai cam ki; agɛny leel ne ŋuut nyang ne ɣöön de të lɛp ɣöön thook ku cam ki tɔŋ nyang.

Yen rïŋ ku tɔŋ ë agɛny aaye cam ne kuɛtkuɛt köök tɔ India, Nepal, Biɛtnäm, Thailën, Philippineth, Authralia, Paguot Apiririka, ku pacuɔl Apirirka. Riŋ ë agɛny ee loi aye wal ne Nepal ku pëk ë Pakithtan ku India, ku kiye cakathɛɛr ne pëk ë India ku Malaythia.

Tëcït aguier lual de akut pinyëbɛn tënë gelëkärɔɔm ne mɛcthok ye awicthumwei.